Parisi përmes agjencisë franceze për zhvillim (FRA), do ta mbështesë projektin për formim të tregut të përbashkët rajonal në Ballkanin Perëndimor të miratuar në Samitin e procesit berlinas në Sofje, me të cilin këtë vit për herë të parë, së bashku bashkëkryesuan një vend anëtar i BE-së dhe vendi kandidat për anëtarësim – Bullgaria dhe Maqedonia e Veriut, thotë ambasadori francez Siril Bomgartner për MIA-n. Fushë prioritare, shton do të jetë edhe lufta kundër ndryshimeve klimatike, ekonomia e gjelbërt dhe burimet e ripërtërira të energjisë për të cilat investitorët francez fillojnë të interesohen për mundësitë të vijnë në vend.
Ambasadori Bomgartner sqaron se në përgjithësi, ekziston lidhje e ngushtë ndërmjet reformave të brendshme që duhet t’i zbatojnë vendet që janë në rrugën e afrimit drejt BE-së dhe kërkesat e pritjet e Unionit në lidhje me to, në suaza të procesit për inkuadrim, jashtë asaj që quhet miratim i „acquis communautaire“ (e drejta e BE-së).
“Në rastin me Ballkanin Perëndimor, ekziston edhe dimension rajonal. Kjo i detyrohet faktit që ekziston perspektivë evropiane për gjashtë vendet e këtij rajoni, gjegjësisht, kur të vjen koha, përcaktimi i tyre është të bëhen vende-anëtare të BE-së. Kjo ka të bëjë me të gjithë ato, madje edhe nëse gjendja me përparimin ndryshon nga vendi në vend, ndërsa Kosova gjendet në një situatë të veçantë, kur të gjitha vendet-anëtare të BE-së nuk e kanë pranuar pavarësinë e tij. Kjo i detyrohet, mes tjerash, faktit që jo ashtu prej më parë, disa nga këto vende u përballën me gjendje të konflikteve, ajo që te të tjerat paraqiten probleme rreth kufijve ose kontesteve historike, ndërsa sërish integrimi rajonal është relativisht i dobët, edhe në qoftë se bëhet fjalë për këmbim ekonomik ose për shembull, në fushën e transportit. Procesi i Berlinit ishte vendosur pikërisht si përpjekje të gjendet zgjidhje për atë gjendje”, thotë ambasadori francez i cili e njeh rajonin duke e pasur parasysh se ishte zëvendësambasador në Amasadën franceze në Sofje (2006-2010).
Ai përkujton se në Samitin e fundit këtë muaj në Sofje, me të cilin bashkëkryesuan kryeministrat e Maqedonisë së Veriut dhe Bullgarisë, madje edhe pse kontesti ndërmjet këtyre dy vendeve nuk ishte zyrtarisht në rend dite, ngjarja kishte vlerë të madhe simbolike.
“Për atë Franca merr pjesë dhe e mbështet këtë proces të cilin e përshëndet në nivel më të lartë në nismën e mëparshme të kahëzuar drejt krijimit të tregut të përbashkët rajonal. Në lidhje me resurset, e para dhe themelore, në nivel evropian, duhet të ndërmerret aksion për mbështetje të këtij projekti rajonal. Plani ekonomik dhe investues, i miratuar këtë vit për Ballkanin, parashikon rreth 9 miliard euro dhe është përgatitur në atë drejtim. Në plan bilateral, sërish, agjencia e madhe franceze për zhvillim FAP, do ta mbështesë atë proces. Megjithatë, Agjencia tashmë filloi me zbatimin e aktiviteteve të saj në disa vende të rajonit. Këtu, në Maqedoninë e Veriut, projekt-marrëveshja që do ta përbëjë kornizën për veprim të saj është përgatitur dhe të dyja palët e kanë miratuar, mbetet vetëm të nënshkruhet sapo të caktohet momenti i goditur politik në pajtim me kontekstin shëndetësor”, thotë Bomgartner.
Për Agjendën e gjelbër të miratuar për Ballkanin Perëndimor, në Samitin virtual në Sofje këtë muaj, sipas modelit të paktit të gjelbër të BE-së, Bomgartner potencon se presidenti i Francës e përshëndeti këtë nismë rajonale, si sinjal për afrim dhe kontribut drejt përpjekjeve të Unionit në luftën kundër ndryshimeve klimatike dhe për mbrojtje të mjedisit jetësor.
Ai përkujton në disa ngjarje të rëndësishme evropiane dhe ndërkombëtare të cilat janë planifikuar për muajin e ardhshëm, deri në samitin për ndryshimet klimatike “KOP 26”, i cili do të mbahet vitin e ardhshëm: Ato janë Këshilli Evropian më 10 dhe 11 dhjetor, i cili, thotë do të bëjë përpjekje ende më shumë ta rrisë përkushtimin e BE-së, veçanërisht duke vepruar sipas qëllimeve afatmesme, të kahëzuara drejt neutralitetit klimatik në vitib 2050.
Edhe këtu, thekson Bomgartner, programet evropiane duhet të mundësojnë mbështetje aktive të kësaj lëvizje, përderisa në plan bilateral, ajo është fushë prioritare e cila tashmë është identifikuar dhe pranuar për aktivitetet e ardhshme të Agjencisë franceze për zhvillim.
Duke e komentuar gjendjen me pandeminë e Kovid-19 dhe valën e vjeshtës, ai përkujton se në korrniza të BE-së, këtë pranverë do të bëhet përpjekje thelbësore që t’u ndihmohet vendeve nga ky rajon, me miratim të pakos prej 3,3 miliard euro që të plotësohen nevojat më urgjente, si dhe për ballafaqim me pasojat afatgjate nga kriza e shkaktuar e Kovid-19.
“Kjo përpjekje të cilës i shtohet edhe plani ekonomik dhe investues për Ballkanin që e përmenda më lartë, më duket se është më në përputhje me nevojat dhe në çdo rast nuk mund të krahasohet me atë që sigurohet nga vendet tjera, me siguri me publicitet më të madh. Personalisht mendoj se kjo është dëshmi se ne evropianët ndonjëherë bëjmë më shumë, ndërsa më pak flasim”, përfundon ambasadori francez Siril Bomgartner.