Aktorët jashtë teatrove, artistët të gatshëm për të bërë art, por jo edhe ministria

TË FUNDIT

“Thjesht aktorët ulen te vendi i publikut, ku janë 600 vende, 20 veta ulen në hapësirë 10 metra larg njëri – tjetrit. Unë rri në skenë dhe thjeshtë flasim, spjegojmë, nuk janë prova normale”, deklaroi Qëndrim Rijani – regjisor.

Në kësi kushtesh po realizon disa aktivitete përgatitore regjisori Qëndrim Rijani në Teatrin e Tetovës. Por, këto aktivitete nuk po i realizojnë edhe teatrot dhe institucionet tjera kulturore.

I tillë është rasti me Teatrin Shqiptar të Shkupit, i cili krahas asaj që nuk ka marrë ende lejen për t’u rihapur pas rinovimit, ai nuk mund të veprojë as në objektet tjera, për shkak se në mars u ndërprenë të gjitha aktivitetet kulturore si shkak i pandemisë.

Ushtruesi i detyrës së drejtorit, Ylber Murtezi thotë se në repertoar kanë 3 shfaqje, të cilat mund t’i adaptojnë për kushtet aktuale dhe t’i shafqin në ambient të hapur, por edhe për këtë duhet të sjellë vendim Qeveria apo Ministria e Kulturës.“Kjo varet prej lart, prej Qeverisë se çfarë do të vendosë për institucionet kulturore. Është një profesion specifik aktrimi, institucionet tjera si muzetë mund të gjejnë zgjidhje, por me një shfaqje teatrore është pak problem. Kohës së fundit po shohim mundësi që së paku të gjejmë një mes, që dy-tre shfaqje që i kemi pasur në repertoar, t’i nxjerrim në eksterier, në ambient të hapur”, tha Ylber Murtezi.

Por për tu realizuar një shfaqje teatrore kërkohet edhe kontakt direkt mes aktorëve. Sa do të ishte e mundur ideja e realizimit të shfaqjeve qoftë edhe në ambient të hapur? Qëndrim Rijani jep disa propozime.

“Publiku mund të futet edhe në sallë, ashtu siç ka filluar në Gjermani. Është shembull shumë i mirë Gjermania, që publiku të vendoset në sallë larg njëri – tjetrit, do të thotë sallat të projektohen që të mos mbushen. Të ketë hapësirë mes njëri – tjetrit kur qëndrojnë në publik, kurse aktorët mund të bëjnë prova. Për mua personalisht aktorët nuk përbëjnë masë, ata mund të repspektojnë masat duke e mirëmbajtur higjienën përpara se të futen në prova, të bëhet dezinfektimi”, tha Rijani.

Më lehtë është me muzetë dhe galeritë, pasi aty nuk kërkohet kontakt mes artistëve, kurse publiku mund të menaxhohet, thotë piktori Burhan Ahmeti.

“Meqë shumica e institucioneve filluan me funksionimin e tyre, do të ishte e rrugës që edhe galeritë dhe muzetë në Republikën e Maqedonisë së Veriut të fillojnë gradualisht me aktivitetet e tyre nga programi i paraparë për këtë vit, gjithashtu do të ishte e mirë dhe e rrugës, pasi që shumica e artistëve kanë bërë krijime jashtëzakonisht të mira, që disa nga këto vepra të ekspozohen”, deklaroi Burhan Ahmeti – piktor.

Por për rikthim të institucioneve kulturore ende nuk është përgatitur as protokolli dhe prandaj nga Ministria e Kulturës ende nuk tregojnë datë. Nga ky dikaster për TV21 thanë se protokolli pritet të realizohet sa më shpejt.

“Nga propozimet e marra pritet që në një afat sa më të shpejtë të përgatitet protokoll – propozimi i organizimit të punës dhe në aspektin e organizimit të brendshëm të procesit të punës me publikun, vizitorët dhe shfrytëzuesit, duke respektuar rekomandimet për mbrojtjen e shëndetit të qytetarëve”, thonë nga Ministria e Kulturës.

Institucionet kulturore nuk janë në të njëjtën gjendje edhe në shtetet e rajonit. Në Kosovë janë rihapur muzetë, kurse në Shqipëri nga e hëna aktivitetet i rikthejnë edhe teatrot. Në vendin tonë institucionet kulturore u mbyllën për publikun që nga mesi i muajit mars, si shkak i masave për parandalim e përhapjes së Covid-19.