Nesër debatohet për ribalancin e buxhetit

TË FUNDIT

Në Kuvend nesër fillon debati për ribalancin e Buxhetit për vitin 2020, që Qeveria e miratoi në seancën e gjashtë këtë muaj. Ky është ribalanci i dytë këtë vit për shkak ballafaqimit me pasojat e krizës së koronës, ndërsa qëllimi është realizimi i masave nga pakoja e katërt. Propozim-ribalanci i Qeverisë është nesër në rend dite të Komisionit amë për financim dhe buxhet, ndërsa sipas rregullores zgjat 10 ditë.

Të ardhurat me ribalancin e ri janë më të ulëta për 0.2 për qind krahasuar me ribaëancin e parë, shpenzimet janë më të larta për 4.2 për qind dhe deficiti është rritur me 22.6 për qind krahasuar me ribalancin e parë dhe nevojitet për të financuar masat.

Të ardhurat e përgjithshme me ndryshimet dhe plotësimet në Buxhetin e Republikës së Maqedonisë të Veriut për vitin 2020 janë planifikuar në nivelin prej 196.4 miliardë denarë dhe janë pothuajse identike me planin, duke pasur parasysh se me ndryshimet e mëparshme të Buxhetit ato ishin planifikuar në niveli real, pra më i ulët për 11.5 për qind krahasuar me parashikimet fillestare të buxhetit. Në strukturën e të hyrave të përgjithshme, të hyrat tatimore marrin pjesë me 55.6 për qind dhe janë planifikuar në nivelin prej 109.2 miliardë denarë. Kontributet e sigurimeve shoqërore si të ardhura burimore të mjeteve janë planifikuar në vlerë prej 65 miliardë denarë ose 2.6 për qind më e lartë se plani për vitin 2020. Të hyrat e tjera – donacione jo-tatimore, kapitale dhe të huaja janë planifikuar në nivelin prej 22.1 miliardë denarë.

Shpenzimet e përgjithshme janë planifikuar në nivelin prej 253 miliardë denarë ose 4.2 për qind, ose 10.1 miliardë denarë më shumë.

Bazuar në të hyrat dhe shpenzimet e planifikuara, deficiti pozicionohet në vlerë prej 56.6 miliardë denarë, ose 8.4 për qind e BPV-së.

“Ky buxhet shtesë mundëson zbatimin e paketës së katërt të masave anti-krizë, e cila synon të sigurojë qëndrueshmëri të aktiviteteve të brendshme ekonomike dhe vendeve të punës, për të ndihmuar veprimtaritë të caktuara të prekura, për të siguruar stabilitetin e transferimeve sociale dhe për të siguruar politika që do të ndihmojnë në zbatimin një strategjie të daljes së shpejtë, në mënyrë që kur të përfundojë kriza të mund të vazhdojmë me trendet pozitive të ekonomisë së re në zhvillim të Maqedonisë”, tha ministri i Financave Fatmir Besimi gjatë prezantimit të buxhetit shtesë të miratuar nga Qeveria.

Shpenzimet për pagimin e pagave janë parashikuar në 30.2 miliardë denarë, pra në të njëjtin nivel krahasuar me planin. Shpenzimet për mallra dhe shërbime janë planifikuar në vlerë prej 17.8 miliardë denarë ose 1 miliardë denarë më pak se plani për vitin 2020. Transferimet aktuale janë planifikuar në nivelin prej 178.4 miliardë denarë ose rreth 12.3 miliardë denarë më të lartë se plani për vitin 2020, dhe u referohen kryesisht masave të marra për të siguruar mjetet për zbatimin e masave ekonomike të miratuara nga Qeveria për t’u marrë me me krizën e shkaktuar nga pandemia KOVID-19, e cila do të ketë një ndikim të drejtpërdrejtë në ekonominë reale dhe do të jetë një nxitje e drejtpërdrejtë për konsum privat.

Për mjetet e siguruara nga realokimi, të gjitha institucionet përfshihen sipas parimit për të shkurtuar gjithçka që nuk lidhet me veprimtarinë themelore dhe nuk prish veprimtarinë themelore të institucionit, si dhe në pjesën e shpenzimeve kapitale, ku ajo që padyshim nuk është realizuar deri në fund të vitit.

Me ribalancin e ri, siç shpjegoi Besimi, mjetet ndahen për mbështetje financiare për pagesën e pagave për punonjësit në sektorin privat me kompensim në intervalin prej 14,500 deri 21,776 denarë, në ndërmarrjet që kanë një rënie më të madhe të të ardhurave për shkak të pandemisë, 4.3 miliardë ose 70 milionë euro për një kartë pagese vendase për kategoritë e prekshme të prekura nga KOVID-19 për pagesa të produkteve vendore dhe shërbimeve në sektorët e prekur, 1.6 miliardë denarë ose 27 milion euro për të mbështetur prodhuesit, përpunuesit dhe eksportuesit e rrushit, me shumicë verë dhe verë në shishe, 412 milion denarë ose 6.7 milion euro për të mbështetur cicëronët turistike të regjistruara si të vetëpunësuar, 9.8 milion denarë ose 160,000 euro për kthimin e taksës turistike për vitin 2019, për bujtje – 120 milion denarë ose dy milionë euro, për pazar gjatë fundjavës të Maqedonisë me TVSHIme, përmes së cilës për qytetarët e regjistruar në aplikacionin TVSHIme, e gjithë Shuma e TVSH-së për produktet dhe shërbimet e blera vendase dhe pajisjet kompjuterike për tregti deri në 30,000 denarë, 1 miliard denarë ose 17 milion euro për një skemë të garancisë shtetërore dhe garanci doganore përmes Bankës së Zhvillimit, e cila ofron një mundësi shtesë për qasje më të lehtë në mjetet për të mbështetur sektori privat, duke marrë përsipër një pjesë të rrezikut të kredisë, 799 milion denarë ose 13 milion euro për grante për agjencitë e udhëtimit, terreneve sportive dhe restoranteve për dasma – 330 milion denarë ose 5,5 milion euro.

Me ribalancin e buxhetit, shpenzimet kapitale janë planifikuar në nivelin prej 18.4 miliardë denarë ose 1.2 miliardë denarë më të ulëta krahasuar me planin për vitin 2020, dhe janë rezultat i aktiviteteve të ngadalësuara ekonomike, zgjatjen e investimeve për investime për shkak të aktiviteteve zgjedhore, si dhe masave të kufizimit nga blerja e mobiljeve, pajisjeve dhe automjeteve, të cilat nuk janë në thelb dhe drejtpërdrejt të lidhura me trajtimin e krizës shëndetësore dhe ekonomike të shkaktuar nga virusi COVID-19. Në këtë mënyrë, shpenzimet kapitale të buxhetit bazë janë në të njëjtin nivel.

Ministri i Financave thotë që financimi është siguruar dhe të gjitha detyrimet do të realizohen ashtu siç janë planifikuar, dhe përmes zbatimit të masave të parashikuara në paketën e katërt do të kontribuojnë në përmirësimin e rezultatit të përgjithshëm ekonomik, dmth amortizimin e ndikimit socio-ekonomik të pandemisë, deri në vitin e ardhshëm. Ekonomia pritet të rimëkëmbet me rritjen ekonomike dhe konsolidimin gradual fiskal.

“Buxheti do të financohet në mënyrë të qëndrueshme dhe të gjitha detyrimet do të financohen në mënyrë të qëndrueshme për të gjithë. Burimet e mjete janë siguruar për gjithçka që nevojitet”, tha ministri.

Ai theksoi se nuk do të ketë nevojë për huazim të jashtëm, por se mjetet e nevojshme do të sigurohen nga shtëpia dhe borxhi publik në fund të vitit vlerësohet në 59.5 për qind të BPV-së.

Ministri i Financave, Fatmir Besimi, pret  miratim të shpejtë nga Parlamenti për fillimin e shpejtë të grupit të katërt të masave për të ndihmuar qytetarët, kompanitë dhe të gjithë ekonominë./MIA